Foto: associatief beeld uit het eigen archief

Lijst met bevoegdheden predikanten uit andere kerken


Mag een predikant uit een andere kerk in een protestantse eredienst voorgaan? En als je de eredienst het karakter geeft van een missionaire of een oecumenische viering, mag er wellicht weer meer. En wat te doen als je een tijdlang vacant bent en iemand uit een andere kerk is beschikbaar om in te vallen in jouw gemeente op tijdelijke basis?

De kerkorde biedt in ord. 14.4 allerlei mogelijkheden om iets voor elkaar te betekenen. Lastige punt is daar weer, dat ord. 14.4.3. dan zegt dat de bijzondere betrekking met een andere kerk vormgegeven kan worden in een regeling om leden te accepteren van de ander, in het wederzijds verlenen van toestemming om Woord en sacrament te bedienen in elkaars kerk als predikant en meer van dat soort afspraken. Maar er staat niet bij voor welke kerken zoiets geldt.

Daar plaatsen we hieronder het lijstje zoals de landelijke kerk dat hanteert. In de praktijk zijn er verschillende gemeente die iets breder rondkijken. In de regio Overijssel-Flevoland zijn er bijvoorbeeld voorbeelden van predikanten van de Nederlandse Gereformeerde Kerken die op tijdelijke basis invalwerk doen, hulpdiensten verrichten in een protestantse gemeente. Op landelijk niveau heeft men er nog geen afspraken over gemaakt, maar het komt wel voor dat een plaatselijke gemeente voor het vervelende dilemma komt te staan: of er is niemand om crisispastoraat te doen, of er is iemand van de NGK die in eigen kring een lange staat van dienst heeft, die beschikbaar is, en die tijdelijk wil bijspringen. Voor twee jaar hulpdiensten is op dit moment alleen een handtekening nodig van de kerkenraad en van de betrokkene; pas als men langer dan twee jaar een verbintenis aangaat is er instemming van de classis nodig.

Een andere situatie, die zich onlangs voordeed stak als volgt in elkaar. Een vacante gemeente wilde enkele ambtsdragers bevestigen, er was geen eigen voorganger, maar er stond wel een remonstrantse predikant op het rooster die genegen was de bevestiging van ambtsdragers te verrichten. Mag dat? Wie de positie van de remonstranten kent, weet dat er intensieve contacten zijn met protestanten in de Nederlandse Raad van Kerken, de Europese Raad en de Wereldraad. Meestal is dat een signaal dat er goede oecumenische verhoudingen zijn. Het lastige bij remonstranten is dan wel weer, dat ze bij een bevestiging van ambtsdragers de nieuwe ambtslieden moeten vragen of ze binnen het belijden van de protestantse kerk willen blijven. Laat de Dordtse Leerregels nu één van de belijdenisgeschriften zijn, die onderdeel uitmaken van dat belijden. Daar gaat het in vijf artikelen over tekst gericht tegen de remonstranten. Hoe ingewikkeld wordt het dan voor een remonstrantse dominee protestantse ambtsdragers te bevestigen. Je ziet dan ook in het schema dat er geen vinkje staat bij de bevoegdheid van remonstrantse predikanten om ambtsdragers te bevestigen. Blijkbaar wil men elkaar over en weer ook niet in verlegenheid brengen.

Zie verder de lijst met kerken waar formele afspraken mee zijn gemaakt.