Erkenning voor Nedersaksisch

Eindelijk. De minister erkent het Nedersaksisch als officiële streektaal. Ik ben er blij mee. Niet dat ik me er veel van aantrok dat bewindslieden uit het westen van het land zich weinig konden voorstellen bij het erkennen van onze tongval als officiële taal. Ik preek al jaren enkele keren per jaar in de streektaal. En dat verandert niet. Maar de officiële erkenning voelt als gerechtigheid.

Veel mensen vergeten dat het Algemeen Beschaafd Nederlands nog maar dateert van het begin van twintigste eeuw. De streektaal heeft oude rechten. Je vindt het Saksisch al in een evangelieharmonisatie als de Heliand uit 832 na Christus. Daarmee is het het oudste geschrift in een basistaal die in Nederland wordt gesproken.

De erkenning is belangrijk voor de verdere emancipatie van de taal en de mensen die de taal beheersen. Onze Overijsselse gedeputeerde Hesther Maij heeft ons donderdag 6 september 2018 dan ook een goede dienst bewezen, toen ze bekend maakte dat de taal een officiële status krijgt. 

Ik las bij Tubantia dat Maij er over sprak bij de opening van het streektaalhuis Twente Hoes. Ze liet weten dat er op 10 oktober in Zwolle een convenant wordt getekend voor de erkenning van het Nedersaksisch. Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) en gedeputeerde Maij (Cultuur) zijn daarbij aanwezig.

Tot nu toe was erkenning alleen indirect aan de orde. Nederland heeft via Europese afspraken het Nedersaksisch, net als het Limburgs en het Jiddisch als regionale taal erkend. De Friezen hebben meer dan dat. Zij spreken een officiële taal. Daarmee hebben ze het recht het Fries in de rechtszaal te gebruiken en in het contact met de gemeente.

Het Nedersaksisch is in 1996 erkend als regionale taal onder het Europees Handvest. Door deze erkenning kunnen betrokken provincies en gemeenten een eigen beleid voor deze regionale talen voeren. Daarmee bevorderen zij het cultureel erfgoed van Nederland. Zij geven bijvoorbeeld subsidies aan lokale toneelverenigingen. Of aan regionale omroepen die voor een deel in deze talen uitzenden.

Ik ga zelf net zoals enkele andere predikanten regelmatig voor in kerkdiensten gehouden in de streektaal. Je vindt die diensten op verschillende plaatsen in de provincies Overijssel, Gelderland, Drenthe en Groningen. Zelf heb ik onder meer diensten genoteerd voor 23 december in Zwartsluis (kerstnachtdienst) en 10 februari 2019 in Gorssel. Maar ook in Hollandse diensten weef ik wel uitdrukkingen in in de streektaal. Komende zondag hoop ik te worden bevestigd als classispredikant. Daar gebruik ik de uitdrukking, die ik vanhuis uit heb geleerd: ‘In ‘t water zit de Bullebak’. Het wilde zoveel zeggen als: ‘Hoed je voor diep water, daar schuilt gevaar’. In mijn meditatie gebruik ik zo’n 2000 woorden om uit te leggen in het Hollands wat de Saksen al hebben begrepen met dat ene korte zinnetje.

Vindt u het leuk honderd spirituele liedjes in de streektaal te lezen? Klik hier.

Gedeputeerde Maij