Achter de schermen van het Studentenpastoraat
De ervaringen van een studentenpredikant zijn op zichzelf al boeiend genoeg om kennis van te nemen, nog interessanter wordt het als je je realiseert dat verschillende ervaringen opgedaan aan een onderwijsinstelling later op een zelfde manier in een kerkelijke gemeente aan de orde kunnen zijn. Zo kreeg ds. Martin Jans, studentenpastor van diverse instellingen in Zwolle, woensdag 1 juni de vraag of hij er last van had dat zijn contacten soms wat fragmentarisch waren. Martin reageerde ontkennend: ‘Nee, je probeert een ruimte te creëren waarin je mensen in alle onbevangenheid kunt ontmoeten en waarin mensen zichzelf kunnen zijn en hun vragen naar voren kunnen brengen. Als dat lukt is het goed’.
Martin Jans ontving de werkgemeenschap Zwolle. Hij liet iets van de locatie Windesheim zien, waar hij zelf in het hoofdgebouw een kamer heeft om studenten te ontvangen. Hij toonde enkele attributen, passen bij zijn werk. Hij toverde bijvoorbeeld een typemachine tevoorschijn, gekocht op een rommelmarkt in Wolvega. Hij rolde er ooit een lang papier in van anderhalve meter lang en tikte een eerste zin: ‘Wat is iets waar je nooit over praat’ en plaatste daarna de typemachine in de ontmoetingsruimte waar veel studenten komen. ‘Je wilt niet weten, wat studenten er dan allemaal onder typen. Sommige reacties zijn minder serieus. Andere mensen zijn hyper-serieus, zoals het meisje dat tikte voor een stalker: ‘Als je dit leest, wil je me dan met rust laten?’
Martin Jans liet ooit een telefoon-look-a-like uit de Verenigde Staten komen met de tekst ‘No Phone’. Hij plaatste hem op een presentatieboard op een centrale ruimte en registreerde de reacties. Hij gebruikt het apparaat ook wel om met studenten voor een paar dagen te ruilen: zij de ‘no phone’, hij de luxe IPhone. Het experiment helpt jongeren bewust te maken van de dominantie van de telefoon. Als Martin Jans met een groep studenten naar een klooster gaat, is altijd één van de afspraken: We gebruiken geen mobiele telefoon. Het moet de studenten even bevrijden van het bombardement van informatie, die ze dagelijks op zich af zien komen. Zo krijgt een gemiddelde Nederlander per dag zo’n 3500 logo’s onder ogen…… de mobiel is voortdurend onder handbereik.
In Zwolle zijn zo’n 25.000 studenten. De meeste van hen blijven vier jaar en trekken dan weer verder. Als studentenpastor zoek je naar mogelijkheden om zichtbaar te zijn, zodat studenten je weten te vinden. Martin geeft een enkele les in het programma levensreis en begeleidt studenten in een essentiële levensvraag. Daarnaast zijn er de persoonlijke contacten en de studenten die meedoen met een bepaald aanbod, een kloosterervaring, een filosofisch studentencafé.
De predikanten van de werkgemeenschap mochten proeven aan het filosofische café. Pascal, een leergangbegeleider van studenten en Martin hebben samen het initiatief genomen tot zijn café tijdens de coronacrisis. De predikanten mochten een zelfde ervaring ondergaan als de studenten. Als thema hadden Martin en Pascal gekozen voor ‘hoop’, passend bij een thema dat met Pinksteren in verschillende kerken gebruikt wordt. Pascal liet eerst de aanwezige predikanten een voorbeeld geven van de achterliggende twee weken, waarin ze met hoop te maken hebben gehad. Vervolgens analyseerde de groep met behulp van maieutische vragen van Pascal het begrip hoop.
Daar aan voorafgaand liet Martin Jans de groep kennismaking met een bijbelleesmethode die ooit door Henk Kuindersma is geïntroduceerd in Nederland: de biblioloog. Martin Jans las daartoe het Pinksterverhaal en stelde tijdens de lezing vragen aan de groep predikanten, waarbij mensen zich moesten inleven in een bijbels figuur, bijvoorbeeld Matthias, de nieuwe leerling die gekozen is in de vroege gemeente om het twaalftal weer compleet te maken. Er volgden vragen als: ‘Matthias hoe kijk jij naar de andere discipelen?’ 'In wat voor ruimte bevind je je?' En een predikant uit de groep moest daarop antwoorden beginnend met: ‘Ik, Matthias, ik ervaar ….. of ik zie…..’.
De geoefende methoden gaven een doorkijkje in de speelse en toch heel geconcentreerde werkwijze van de studentepastor met concrete groepen. Martin Jans vertelde dat studentenpastores de ervaringen uitwisselen met collegae vanuit heel Europa. In juni is er zo’n internationale ontmoeting in het Engelse Sheffield.
Foto:
Boven - Pascal (links) en Martin tijdens het filosofisch café
Onder - Martin Jans laat de no phone zien; op de achtergrond twee van de predikanten van de werkgemeenschap, te weten Marjanne Dijk en Jan Hendrik van Wijk.
