Laat gemeenten de agenda bepalen

Niet de vraag ‘hoe maken we de classis interessant voor de gemeenten’, maar omgekeerd de vraag ‘welke aspecten van de gemeente zijn interessant voor een breder verband’; zo werd er vanuit de classicale vergadering op dinsdag 7 maart gereageerd, toen het ging over de relatie tussen gemeenten en classis.

Ds. Jan Dirk Wassenaar, eerste scriba van de classis, had een inleiding gehouden over de bekendheid van de classis in de gemeenten. Hij liet zien dat de schaalvergroting in 2018, toen de Protestantse Kerk in Nederland 74 classis veranderde in 11 veel grotere classes, impliciet ook tot gevolg had dat er meer afstand is gekomen tussen de meerdere vergadering en het grondvlak. Niet iedere kerkenraad is qualitate qua vertegenwoordigd in de classis.

Hoe voorkom je dat gemeenten daardoor steeds meer op zichzelf komen te staan?, vroeg Wassenaar zich af. Hij citeerde een artikel van mr. Klaas-Willem de Jong in Credo Confessioneel, die de vraag stelt of verdere schaalvergroting of juist schaalverkleining een oplossing zou kunnen bieden om meer herkenbaarheid te bieden. Verdere schaalvergroting draagt het risico in zich, dat de kerk nog meer functionarissenkerk wordt. Schaalverkleining kan betekenen dat je weer terug bent bij de situatie van voor 2018 en een onevenredig appel doet op de vrijwilligers in de gemeenten.

Jan Dirk Wassenaar pleitte voor verdere inzet op de ringen als ontmoetingsplek voor plaatselijke kerkenraden. Hij noemde een enquete van de classis Overijssel-Flevoland waaruit blijkt dat tachtig procent van de kerkenraden instemt met een verdere structurering van de ringen door de classis. ‘Het glas is meer dan halfvol’.

Wassenaar gaf voorbeelden van ringen die goed uit de startblokken zijn gekomen. ‘Als er concrete zaken aan de orde zijn is er wel belangstelling’. Hij pleitte voor verdere ontwikkeling van het besef dat de kerk groter is dan de eigen gemeente. Gemeenten kunnen ook belang hebben bij meer samenwerking. ‘De classis heeft daar geld voor beschikbaar’, zei hij, wijzend op subsidiemogelijkheden.

Het breed moderamen had Jan Dirk Wassenaar gevraagd na te denken over het thema: ‘Hoe verleidt de classis de gemeente?’ Wassenaar betrok daar de communicatie bij. Hij sprak instemmende woorden over de verschillende publicitaire uitingen en moest tegelijk vaststellen dat al die informatie een zendend karakter heeft. Het komt nog te weinig tot een wederkerige communicatie. Hij noemde de classis Groningen-Drenthe waar men als classis vergadert in wisselende gemeenten, de gastgemeente betrekt bij de agenda, een uitzending verzorgt via kerkomroep en andere gemeenten per mail laat inbreken.  

Jan Kippers herkende het verlangen naar wederkerigheid en raadde aan de keten van denken om te keren. Plaats de actuele situatie in de gemeente in het centrum, stem daarop af als classis en laat daar weer de generale synode op finetunen. Ga van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd werken. Hij kreeg van verschillende kanten bijval. Een andere afgevaardigde gaf aan wel enige kentering te zien in het zendende karakter van de kerk. Hij noemde de bladen die de PKN uitbrengt, die het gemeentelijke leven als uitgangspunt nemen. Eén van de diakenen deed de suggestie om als classisafgevaardigde zo af en toe voorafgaand aan een classisvergadering te peilen in de ring wat er speelt en welke thema’s men wil aanreiken.

‘We zijn zelf als classislid de ambassadeurs van de classis’, zo rondde ds. Wilbert Dekker als preses het gesprek af.

Zakelijke punten

De classisleden stelden vragen bij enkele onderwerpen die in het breed moderamen aan de orde zijn geweest. Men vroeg naar de fondsen die op provinciaal niveau beschikbaar zijn als tegemoetkoming aan gemeenten die kosten maken om de duurzaamheid te optimaliseren (klik hier voor de link naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (de maatregel is enige keren verlengd); klik hier voor subsidie bij de provincie Overijssel, even doorscrollen en bij 'energiebesparing' komt; bij Flevoland zou men hier kunnen zoeken; de PKN-site gaat ook in op subsidies, klik hier;verder kan men bij investeringen nog eens informeren of de PKN vanuit de solidariteitskas of anderszins ook genegen is bij te dragen (bureau steunverlening in Utrecht)).

Een andere vraag ging over de teamafspraken die het breed moderamen heeft vastgesteld die kunnen dienen om de samenwerking in een groep van pastores te verbeteren (klik hier voor de link naar de teamafspraken).

De tweede scriba riep de leden van de classis op om zich beschikbaar te stellen als penningmeester van de classis. 

De classispredikant gaf een toelichting bij een enquête die het breed moderamen heeft gehouden onder de kerkenraden. Daaruit blijkt dat tachtig procent van de kerkenraden positief staat tegenover een verder structureren van de ringen in Overijssel-Flevoland. Het breed moderamen opteert voor een vaste voorzitter, een vaste secretaris en een vaste afgevaardigde per kerkenraad, zodat er meer structuur komt.  

Tijdens de rondvraag werden er twee vragen gesteld die ook door het breed moderamen worden meegenomen om later verder te worden uitgewerkt. Een afgevaardigde vroeg naar inzicht in de energiekosten bij verschillende gemeentes. Is er sprake van grote belasting door de gestegen energieprijzen?

Een andere vraag ging over de verschillende werkgroepen in de classis. Een ouderling deed de suggestie om nog eens te kijken of je bijvoorbeeld ook niet een werkgroep zou moeten starten over het jeugdwerk of de positie van de middeningeneratie. Het thema, zo werd gezegd, past goed bij de discussie over het beleidsplan van de classis. De preses kondigde in de vergadering aan dat er stappen gezet worden om dit jaar tot een nieuw vijfjarigbeleidsplan te komen (klik hier voor de link naar het beleidsplan 2018-2023).

De classis herbenoemde een drietal leden van het Classicaal College voor de Behandeling van Beheerszaken; dat zijn: ds. Ale Pietersma (Zwolle), Herman Boers (Wierden) en Johan Bosch (Almelo). Er waren diverse leden die voor het eerst deelnamen aan de classicale vergadering: Frits Mandersloot (Bathmen), Richard van Urk (Urk), Jessica Braakman (Den Ham) en Hans van Riessen (Windesheim). Er zijn nog vacatures in de classis vanuit: Deventer, Enschede en Vollenhove.

De preses opende de vergadering met het lezen van Filippenzen 2: 1-11. Hij koppelde daaraan twaalf lessen van Benedictus (480-547) over hoe de nederigheid in het concrete leven een plaats kan krijgen. Het gaat dan om concrete regels als: ‘Houd de focus op God vast en laat je niet afleiden’, ‘Doe wat je moet doen, ook al is het lastig’, ‘Als je niet om een mening wordt gevraagd, zwijg dan’, ‘als jou wel om een mening wordt gevraagd, spreek dan kalm en verstandig’, ‘Straal ook in je lichaamstaal nederigheid uit’.

Foto boven: dr. Jan Dirk Wassenaar staat klaar om een inleiding te verzorgen over het thema 'Hoe verleidt de classis de gemeente'. 
Foto onder: Naomi Wiskerke van Lobenstein, studente theologie is in de finalefase van haar studie en bezocht de classis als gast vanuit de stage in de Westerkerk te Kampen.

Voor de aangevulde fotoreeks van alle classisafgevaardigden: klik hier.  

Wie de hele inleiding van ds. Jan Dirk Wassenaar wil lezen, kan hier klikken.