De kruiswoorden

Ik wil het met u hebben, beste luisteraars, over de zeven kruiswoorden van Jezus. We beginnen aan de stille week. We verdiepen ons in het lijden en sterven van Christus. Eén van de manieren waarop je dat kunt doen is het nadenken over de woorden die Jezus aan het kruis heeft uitgesproken. Dat zijn er zeven. Je kunt ze lezen als een testament van wat en wie er belangrijk zijn.

De volgorde van de kruiswoorden heeft een zekere logica. De eerste drie woorden verwoorden zorg voor mensen. Het begint heel sociaal als Jezus nog energie heeft met de tekst: ‘Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen’. Jezus heeft in die barre omstandigheden hangend tussen hemel en aarde nog oog voor de mensen die hem aan dat kruis nagelen. De beul krijgt vergeving. Dan is de zorg voor de medegekruisigden, mensen met een strafblad: ‘Vanaf nu zult u met mij in het paradijs zijn’. En de zorg, een derde kruiswoord, voor zijn moeder. Hij koppelt haar – nu de zorg van haar oudste zoon wegvalt – aan een discipel. ‘Vrouw, zie uw zoon; zoon zie uw moeder’. Daarna concentreert Jezus zich op zichzelf. Hij is uitgeput. ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten?’, hij verwoordt de geestelijke pijn. En nog dichterbij komt de beleving, als hij reageert op zijn fysieke omstandigheden: ‘’k Heb dorst’.

En dan volgt een zesde kruiswoord wat mij in het bijzonder bezighoudt. Het staat alleen in Johannes (19: 30). Jezus spreekt ze uit, net voordat hij het hoofd buigt en de geest geeft: ‘Het is volbracht’. In het Hebreeuws is het maar één woord: ‘Kuleh’. Dat zijn allemaal keelklanken. Dat kan je verwachten bij een stervende. Daarom is de vertaling ‘Het is volbracht’ nog net iets te mooi. Beter is het met een enkele keelklank te vertalen: ‘Genog’ of alleen maar ‘Klaor’. Jezus geeft in een laatste snik aan, dat zijn leven ten einde loopt. Een laatste doodsnik solidair met mensen die buitengesloten zijn. Zijn positie tussen hemel en aarde onderstreept dat nog eens. Dat maakt het Paasfeest tot een barmhartig feest.

Het laatste kruiswoord, vraagt u misschien als oplettende luisteraar: ‘Vader, in uw handen beveel ik mijn geest’. Jezus laat het leven los en vertrouwt zich toe aan zijn Vader. Hoe ouder ik word, hoe meer ik die woorden als een geheim van het leven ervaar. Het loslaten van de regie. En het toevertrouwen aan God. Anne van der Meiden zei daarover: ‘We weten niet hoe dat is. Maar wel dat God het goed met ons zal maken’. Kloar.