Breed-moderamen over grenswijzigingen

Een deel van de kerken in Overijssel zal de komende tijd met grenswijzigingen te maken krijgen. Het breed-moderamen van de classis vraagt de kerkenraden daar soepel mee om te gaan. Het kerkelijke bestuur sprak op 8 november j.l. over de wijzigingen die zich aandienen, doordat kerkelijke gemeenten fuseren en daarbij grenzen eenduidig moeten vaststellen.

De grenzen van kerkelijke gemeenten zijn vaak historisch bepaald. In de meeste gevallen is dat nog steeds logisch. Er loopt een rivier als afbakening naar een andere gemeente, of een bosrand, of er zijn andere elementen in het landschap die een grens logisch maken. Er zijn echter ook situaties waarin iedere logica zoek is geraakt van een grens. Zo’n situatie kan ontstaan doordat er stadsuitbreiding plaatsvindt  op het terrein van een meer agrarische kerkelijke gemeente. En er ontstaan problemen op het moment dat een hervormde gemeente en een gereformeerde kerk gaan fuseren en de grenzen verschillen. Dat geeft lastige situaties in de toekomst, als je niet meer weet wat de bloedgroep is van een lid en je daarmee dus niet kunt beoordelen of iemand tot gemeente A of tot gemeente B moet worden gerekend.

In al dat soort situaties is het logisch om de grenzen tussen gemeenten up-to-date te brengen. Het breed-moderamen van de classis merkt in de praktijk dat sommige mensen zich overvallen voelen door voorstellen daarover. Daarom wijst het breed-moderamen er op, dat voorstellen voor een aanpassing altijd bekeken moeten worden vanuit een nuchtere analyse. Leidend is de vraag: Hoe kan de pastorale bearbeiding van mensen het beste plaatsvinden? Meestal is er dan een reden om tot een grenswijziging over te gaan. Individuele personen die daar moeite mee hebben kunnen perforatie aanvragen en zich (blijven) aansluiten bij de gemeente van voorkeur.

De kerkorde geeft in ordinantie 2.4.5. de procedure aan voor zo’n grenswijziging. Het breed-moderamen van de classis stelt de grenzen vast. Daarbij vraagt het breed-moderamen aan de betrokken kerkenraden om hun visie, en de gemeenteleden die het aangaat kunnen hun mening vooraf kenbaar maken. Om dat laatste niet al te ingewikkeld te maken heeft het breed-moderamen een standaardbrief opgesteld die men kan gebruiken (klik hier).

Visienota

Het breed-moderamen sprak verder uitvoerig over een concept-visienota 'Van U is de toekomst' van René de Reuver, scriba van de generale synode. Het ging zowel over de inhoud als over de procedure. Qua procedure was het de vraag of men een extra classicale vergadering bijeen zou moeten roepen of zou volstaan met een reactie van het breed-moderamen. Er werd uiteindelijk een middenweg gekozen: het breed-moderamen stelt een eerste tekst op gebaseerd op de besprekingen en legt de tekst voor aan de individuele classisafgevaardigden die aanvullingen of bijstellingen kunnen aanreiken.

Inhoudelijk clusterenden veel vragen zich rond de waarneming dat de thema’s die in de classis een rol spelen sterker in de voorliggende tekst kunnen worden ingeschreven. Het gaat dan om zaken als krimp, visie op het ambt en loyaliteit van de millennials. Sommige leden waren stevig in hun verwoordingen: ‘Ik lees een grote kloof tussen wat er landelijk wordt aangekaart en waar wij lokaal mee bezig zijn’. Anderen toonden meer compassie en zeiden: ‘Ik kan me eigenlijk wel in de hoofdlijn van het denken vinden’.

Een verschil in waarneming werd ingegeven door de gekozen taal in de visienota. De inzet bij het thema genade en de uitwerking via elementen als het heilig avondmaal, de pneumatologie en de katholiciteit geven een abstractieniveau die voor theologen redelijk toegankelijk is, maar voor mensen die vanuit een andere achtergrond lezen mogelijk zoeken is naar de pointe. In de breedte van de vergadering was er een gevoelen dat veel zaken even worden aangeroerd, maar dat niet direct evident is hoe keuzes uitvallen.

De classisafgevaardigden worden persoonlijk aangeschreven en krijgen een concept-reactie aangereikt waarop ze kunnen reageren.

Verkiezingen

Het breed-moderamen sprak indringend over de verkiezingen voor de classis en het breed-moderamen zelf. Er is grotere zorgvuldigheid nodig bij de manier waarop de verkiezingen plaatsvinden, zo luidde de conclusie. Door de aanloop naar een nieuwe structuur en allerlei aanpassingen in de regelgeving bleek het zinvol een vorm van close-reading toe te passen op de generale regeling nummer 7, waar de verkiezingen worden beschreven. Enkele herverkiezingen werden in lijn met de tekst uitgevoerd en er werden afspraken gemaakt over een op handen zijnde verkiezing, geheel in lijn met de regeling, waarbij het beginsel van de evenwichtige samenstelling recht gedaan zal worden. Het gaat dan om reële samenstellingen qua kerkelijke verscheidenheid, ambten, leeftijd en sekse.

Plaatsen

Er kwamen – zoals te doen gebruikelijk – enkele concrete probleemsituaties aan de orde. Verder vond er een evaluatie plaats van de classicale vergadering. Tijdens deze vergadering bleek dat de ringen en werkgemeenschappen moeizaam uit de startblokken komen. Het breed-moderamen kan slecht inspelen op de structuur, doordat de gremia zelden een vast correspondentieadres hebben. Het breed-moderamen besloot daarom alle ringen en werkgemeenschappen te vragen tenminste voor een jaar een vast contactpunt aan te stellen. Dat zal de bereikbaarheid en afstemming ten goede komen. De voorzitter van de visitatie en de classispredikant kregen het verzoek om de ring Kampen (dat is de oorspronkelijke classis minus de noordoostelijke ring Steenwijkerland) te helpen bij het opstarten van een bijeenkomst.

Troost

De vergadering werd geopend door Egbert Knoeff. Hij koos een bijbellezing uit Jesaja 40, ‘troost, troost mijn volk’. Hij verbond de daar geformuleerde gedachten met eeuwigheidszondag, de zondag waarop de meeste gemeenten in onze classis de overledenen herdenken. Egbert Knoeff stond zelf afgelopen jaar in juni aan een open graf, toen zijn vrouw werd begraven. Hij getuigde van de troost die hij in de Schrift mocht ervaren. Hij refereerde ook aan een bezoek van een ouderlinge uit een Oostenrijkse kerk, toen hij tijdens de vakantie met het verlies werd geconfronteerd. ‘Dat mensen uit een ander land bij je komen en met je bidden, dat doet je iets. Dan vallen alle grenzen weg. Dan is troost een geweldig woord’. De troost krijgt bij Jesaja een bedding aangereikt, als er sprake is van een weg die de Here bereidt door de wildernis heen, aldus Egbert Knoeff.