Foto: Tussentijds overleg om de dilemma's te overstijgen

Synode beslist over ambt

De generale synode kwam vrijdag 21 juni bijeen om over het ambt te beslissen. Krijgen kerkelijk werkers ruimte om als dienaar des Woords te werken? En is zoiets een genadeslag voor de academische opleiding? In de loop van de avond is de beslissing genomen. In totaal waren er 53 stemgerechtigde leden; 17 stemden tegen de voorstellen. Daarmee zijn de voorstellen aangenomen en komt er ruimte voor HBO-dienaren des Woords. De afgevaardigden van Overijssel-Flevoland stemden voor de stukken, met uitzondering van de secundus-afgevaardigde uit Genemuiden.  

Vrijdagavond kwam ds. René de Reuver, scriba van de synode, met een bijstelling van de aanvankelijke plannen, nadat talloze synodeleden het woord hadden gevoerd. Veel opmerkingen gingen over het onderscheid tussen niveau-6 en niveau-7 van de dienaar des Woords. Een HBO-er kan dienaar des Woords zijn in niveau-6 en een academisch predikant in niveau-7, zo luidden de voorstellen. Maar zal dat onderscheid in de praktijk werkbaar zijn en zal het de academische opleiding niet ondermijnen? De classis speelt een rol bij de beantwoording van de eerste vraag en moet toetsen of er sprake is van een ingewikkelde gemeente; is dat het geval, dan wordt de gemeente geacht een dienaar des Woord in niveau-7 te beroepen. Is dat niet het geval dan kan men met (de goedkopere oplossing van) niveau-6 volstaan. De vraag die boven de discussie bleef hangen was: Zal dit onderscheid van niveau-6 en niveau-7 niet de genadeslag zijn voor de academische opleiding, want wie gaat er dan nog een pittige opleiding volgen als een iets eenvoudiger opleiding ook toegang geeft tot alle predikantenwerkzaamheden? 

Er kwamen twee aanpassingen: Het moderamen wil de permanente educatie weer serieus gaan nemen (zoals dat in Overijssel-Flevoland eigenlijk altijd is gebeurd, met een eigen referentiegroep die een reactie geeft op ingezonden studieplannen). Permanente educatie is dus niet vrijblijvend en is een eis voor iedereen. Voor pastores op niveau-6 komen er modules van vooral 'hoofdaannemer PTHU' (woordkeus van René de Reuver), zodat zij kunnen toewerken naar werk op niveau-7. Maar ook de andere niveaus krijgen te maken met de verplichtingen van de permanente educatie. Verder komt er een begeleidingscommissie van synodeleden zelf, die de arbeidsorganisatie - belast met een deel van de uitvoering - adviseert, kritisch volgt en rapporteert aan de synode. De synode was daar unaniem voor. 

Er was een tegenvoorstel van prof. H. van den Belt, die de academische opleiding sterker in beeld wilde brengen, maar daar was geen meerderheid voor; de vrees bestond dat daarmee de kerkelijke werker toch weer op een soort reservebank zou komen. De aanpassingen die het moderamen tijdens een schorsing maakte, waren toch al in zijn richting gegaan, doordat de permanente educatie een steviger omlijning krijgt. Daarmee blijft de academische opleiding een centrale rol houden bij de educatie van pastores. Een amendement van ds. A.N. van der Wind (Kerkwijk) werd wel overgenomen, die de samenwerking van pastores minder wilde formaliseren. Het amendement en een motie van zijn hand haalden een ruime meerderheid. Het moderamen nam in positieve zin ook een motie mee van ds. M. van Heijningen, die aandacht vroeg voor de micro-gemeenten. 

Tijdens de zitting werden er aantallen genoemd van studenten en pastores. Er zijn op dit moment ongeveer 1500 predikanten en 650 kerkelijke werkers. Van de kerkelijke werkers hebben er 148 een preekconsent, van wie er 40 als pastores in gemeenten een grote verantwoordelijkheid dragen. Verder wist prof. H van den Belt te vertellen dat er 100 nieuwe theologiestudenten zijn (inclusief zijinstromers) en zo'n 25 hbo-studenten die dit jaar met theologie beginnen. 

Foto: Ds. Marco Batenburg, voormalig synodepreses

Oecumene

Vrijdagnamiddag nam ds. Marco Batenburg, ooit begonnen als predikant in Zalk-Veecaten, afscheid van de synode. 'Mijn ogen zijn opengegaan voor de waarde van de oecumene', zei Marco bij die gelegenheid. Hij nam onder meer deel aan de assemblee van de Europese Raad van Kerken in Tallinn, Estland. De assemblee maakte opnieuw duidelijk hoe belangrijk juist in deze tijd van oorlog op het Europese continent, de samenkomst van de kerken is.

Het is opvallend hoeveel leiders van de synode na hun kerkelijke werk voor de PKN positief zich manifesteren in pleidooien voor samenwerking van kerken, die soms tijdens de actieve periode van werken in de eigen kerk nog wat buiten beeld bleef. Leidinggevenden van de PKN-synode blijken zich dan te ontpoppen tot aanjagers van de oecumene. Gerrit de Fijter nam het initiatief van de Nationale Synode. Arjen Plaisier doet publieke oproepen voor eenheid van de kerken. Karin van den Broeke is nog steeds lid van het centraal comité van de Wereldraad van Kerken. En Marco Batenburg kiest hernieuwd kleur nu hij de synode wisselt voor de IZB.

Voor de sfeer wat beelden van synodesprekers en mensen. 

Foto: de nieuwe preses ds. Trijnie Bouw 

Foto: Ds. René de Reuver geeft een toelichting op de plannen

Foto: een impressie van de synode, terwijl men applaudisseerde voor ds. Batenburg. Helemaal links de Overijsselse delegatie, van wie zichtbaar zijn: ds. Rianne Veenstra (Almere), Ale Holsbrink (Enschede) en Jessica Braakman (Den Ham)

Foto: Ds. Rianne Veenstra, toen zij het woord kreeg, tijdens de gespreksronde; ze had haar inbreng op de laptop voorbereid

Foto: Prof. dr. Edward van 't Slot, destijds predikant in Westenholte, nu hoogleraar aan de Rijksuniversiteit, is één van de adviseurs van de synode

Foto: Jonathan Stam uit Hasselt is tot in het kernbestuur van de dienstenorganisatie doorgedrongen en ook in de synode

Foto: Jonathan Stam heeft zich aardig ingewerkt, blijkt uit deze foto, toen een synodelid persisteerde en doorvroeg nam hij deel aan het informele overleg aan de voorzitterstafel

Foto: de boordjes blijven opduiken in allerlei variaties (op de foto ds. Robert Stigter uit Voorburg)

Foto: Nog één vraagje...

Foto: het rode stembriefje van prof. H. van den Belt in het zicht van ds. Trijnie Bouw; de nieuwe voorzitster werd na afloop van de synode bedankt voor haar zorgvuldige leiding