Afscheid van de in Heemse geboren Jan Slomp

Ds. Jan Slomp is dinsdag 3 januari 2023 begraven. Jan kende twee belangrijke thema’s in zijn leven: de ontmoeting met moslims en het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Hij heeft zich tot het einde toe sterk gemaakt voor die thema’s. Hij sprak jonge mensen in het verzetsmuseum te Amsterdam over het oorlogsverleden van zijn vader; en hij stelde steevast een vraag bij de jaarlijkse oecumenelezing van de Raad van Kerken in Amersfoort, vaak gelieerd aan thema’s als het contact met moslims of de verhouding van de kerk tot Palestina of een andere actuele insteek.

Jan Slomp is geboren in de pastorie van Heemse. De pastorie waar zijn vader, Frits Slomp, woonde als predikant. De pastorie waar later direct na de oorlog Willem Barnard zou wonen. En waar ook de vorige predikant ds. Leo van Rikxoort nog heeft gewoond, pal achter het standbeeld dat in een plantsoentje verscheen van de verzetsheld ds. Frits Slomp. Inmiddels zit er een advocaat als huurder in het pand, maar voor wie twijfelt over de oorsprong is er nog steeds het borstbeeld van Frits de Zwerver in het hart van Heemse.

Jan Slomp heeft daar dus gewoond. Maar niet lang. Want door de inspanningen van Frits Slomp moest de hele familie in de oorlog onderduiken, vertelde zijn dochter Caroline tijdens de rouwplechtigheid in Leusden. Jan zat op vijf verschillende adressen ondergedoken en heeft er een soort allergie aan overgehouden van alles wat naar ideologie ruikt. Hij ging in 1951 theologie studeren aan de Vrije Universiteit en na twee jaar pastorie in het Groninger land ging hij met zijn vrouw naar Pakistan. De dialoog met de moslims - de meerderheid in Pakistan is moslim - bleef een leidmotief in zijn leven.

Joke Scheepstra, ook dochter van een verzetsstrijder met wie Frits optrok, haalde herinneringen op aan Jan Slomp tijdens de rouwplechtigheid, over de oorlog en over de inzet van Jan Slomp na de oorlog als bestuurslid van de stichting Herinnering LO-LKP. Jan was daarin zeer gedreven. ‘Hij kon spreken zonder komma’s en punten’. Hij maakte zich vooral druk als mensen met minder kennis van zaken zich uitlieten over de betekenis van het verzet in de oorlog. Joke Scheepstra herinnerde aan de schuldbelijdenis van de Protestantse Kerk. De kerk zou onvoldoende verzet hebben aangetekend tegen de Duitse bezetters. Dat mag het beeld zijn van de leiding van de kerk, het spoorde niet met zijn ervaringen. Het krenkte Jan Slomp, die wist hoezeer zijn vader zich had ingespannen voor de onderduikers. En Joke noemde de NTR, die ooit een documentaire uitbracht over de oorlog en daarbij de rol van het Nederlandse verzet onderbelicht zou laten. Jan gaf op zo’n moment uitdrukking aan zijn verontwaardiging.

Een ander thema voor Jan Slomp was de relatie tot moslims. De tekst tijdens de rouwdienst was ontleend aan zijn motivatie in dezen. Filippenzen 1: 9-10: ‘Ik bid dat uw liefde blijft groeien door inzicht en fijngevoeligheid, zodat u kunt onderscheiden waar het op aankomt’. Die liefde was een aanzet voor hem om het kerkelijk denken over de islam te helpen stempelen. Hij was één van de auteurs van een nota ‘Oproep en bemoediging inzake ontmoeting van christenen en moslims’ in de Gereformeerde Kerken uit 1991, waarin een pleidooi wordt gevoerd voor een welwillende houding naar moslims. Jan ging daarin zo ver, dat hij ook Mohammed als legitieme profeet wenste te beschouwen, zoals christenen bijvoorbeeld Amos een legitieme profeet achten.

Jan Slomp gaf in 2015 een overkoepelend interview met het Reformatorisch Dagblad. Hij toonde daarin zijn dankbaarheid dat hij voor het contact met de moslims, een klein stukje van het Koninkrijk van God, een bijdrage had mogen leveren qua bezinning en oriëntatie. Op de vraag of hij dat kon aanbieden bij de hemelpoort, reageerde hij ontkennend. ‘Daar staan we met lege handen die slechts door God gevuld kunnen worden’.

Ds. Jan Slomp is geboren op 7 december 1932 in Heemse / Hardenberg. Hij overleed op 25 december 2022 in Amersfoort. Ds. Harry Mintjes, met wie hij tijdens een periode als zendeling werkte in Pakistan, leidde de rouwplechtigheid. Jan en zijn vrouw Iny (ze waren 62 jaar getrouwd) hebben vier kinderen gekregen: Frits, Robert, Wilma en Caroline. 

Foto: ds. Jan Slomp, tweede van rechts, tijdens de oecumenelezing in Utrecht in 2014