Geloof in acht minuten

Er wonen twee wolven in een mens. En de vraag is wie van de twee het sterkste is en groeit. En het antwoord luidt: Die wolf die je te eten geeft, die ontwikkelt zich. Met die joodse metafoor ging Klaas van der Kamp voor omroep Flevoland in op de vraag waarom sommige mensen geloven en andere mensen niet geloven.

Omroep Flevoland heeft een serie programma’s voor de visuele radio over dingen die je ervaart, maar die je niet kan zien. De ene keer gaat het in een interview van acht minuten over geuren die je ruikt en op dinsdag 13 april ging het over geloven. Sommige mensen geloven, andere niet. Klaas van der Kamp stelde dat bijna alle mensen zoiets als geloof hebben, maar dat niet iedereen het geloof ontwikkelt en het onderhoudt. De genoemde metafoor illustreerde dat.

Als je doorvraagt bij mensen, kom je bij bijna iedereen zoiets tegen als verbeeldingskracht. ‘Als ik opsta en naar buiten loop verwachting dat het mooi weer is’. Het is maar een hele kleine groep die helemaal niets gelooft, aldus de classispredikant. ‘Geloof is de overtuiging’, aldus de predikant, ‘dat er meer is dan het platte vlak van hoogte, breedte en diepte. Geloof zoekt naar het geheim van het leven. Je kunt naar het menselijk lichaam kijken en darmen zien en een hart benoemen als een grote pomp. Je kunt ook letten op de ziel en daarmee naar een andere dimensie van leven.

Hoe kan het dat mensen soms op latere leeftijd nog tot geloof komen?, wilde de presentator weten. Klaas: ‘Vaak heeft dat te maken met zoiets als een live-event. Ik ken een wiskundige die echt wel carrière had gemaakt, die overstresst raakte, op vakantie ging en daar iemand ontmoette met wie hij een klik had, die hem op andere dingen leerde letten en zo kwam de wiskundige tot geloof. Hij ontdekte dat er veel meer is wat het leven de moeite waard is. Een ander voorbeeld: Het groeien in het geloof kan ook te maken hebben met het ingeleid worden in woorden en begrippen die passen bij je levensovertuiging. Ik heb wel eens iemand via de kunst bij het geloof terecht zien komen. Ik liet hem een schilderij zien van Vincent van Gogh. De opwekking Lazarus. Vincent van Gogh heeft dat motief afgekeken van een ets van Rembrandt. Rembrandt beeldde Christus zelf af. Maar Vincent van Gogh deed dat anders. Hij maakte van Lazarus zichzelf. En Christus schilderde hij als een zon. De man reageerde verrast: Als je het zo uitdrukt, herken ik het ook voor mezelf. De begrippen spraken hem aan’.

Geloven in deze tijd Is maatwerk, vertelde Klaas. ‘We ondergaan als kerk de veranderingen die de auto heeft ondergaan sinds de eerste automobielen bij Ford van de lopende band zijn gerold. De eerste automobielen waren zwart en hadden twee deuren. Daarna werd het gevarieerder. Zo gaat het met mensen in hun geloofsovertuiging. Mensen zijn steeds meer hun eigen geloofsovertuiging in elkaar gaan assembleren.

‘Het is voor mensen zoals ikzelf, die in levensbeschouwing hun werk vinden, de kunst mensen in de meer persoonlijke levensweg te begeleiden en woorden en beelden te vinden die bij hen passen’.

Geloof staat op een bepaalde manier dicht bij kunst. Kunst is ook wat je zintuiglijke waarneming overstijgt, wat je zinnen streelt. Een kunstenaar maakt iets wat er nog niet is. Dat is kunst. Als je iets maakt dat er al is, is het geen kunst. Kunst en gelovig gedrag staan dicht bij elkaar.
De vraag is dan ook hoe je daarin je brood kunt verdienen als pastor. Ik meen dat die ruimte er is. Vergelijk het met wiskunde. Je kunt als ouders je kind zelf leren dat één plus één twee is. En je kunt daarin verder gaan. Maar als een school dat doet, kan het een kind op een hoger plan te tillen. Zo is het met levensbeschouwing. Vraag voor mij en mijn collegae is dan of we in staat zijn om beelden te vinden die mensen laten ontdekken wat hun levensbeschouwing is.

Wie de opnames van Omroep Flevoland wil zien, kan hier klikken.

Foto boven: de aankondiging van het thema 'geloven en niet-geloven'
Foto onder: Klaas van der Kamp tijdens de uitzending