De Reuver voor classis: ‘Wees expliciet en inclusief’

Twee woorden helpen me als ik de actuele situatie van de kerk in deze tijd wil duiden. De woorden expliciet en inclusief. Met expliciet bedoel ik, dat we onomwonden uitdrukking geven aan ons geloof; de toga dragen bij een rouwplechtigheid kan daar een voorbeeld van zijn. Dat expliciete keert terug in al het kerkenwerk. Een preek is voor mij bijvoorbeeld meer dan een overweging, het is verkondiging. Daar leef je van op. Je stelt jezelf de vraag als kerkenraad: waar voed ik het geloof mee. Met inclusief bedoel ik dat je openstaat voor iedereen die op je levenspad komt. Je staat er ook met je hart voor open. Zoals je je kunt openstellen voor migrantenchristenen, en hen ziet als een geschenk dat God aan ons in Nederland heeft gegeven.

Woorden van die strekking verwoordde ds. René de Reuver, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk, tijdens de classicale vergadering van Overijssel-Flevoland op 8 november in Dalfsen. De scriba sprak over het thema: Kerk in 2030 achter IJmeer en IJssel. De Reuver vertelde dat hij geen ervaring had als gemeentepredikant in de classis Overijssel-Flevoland, maar dat hij zich verwonderde over de relatief positieve omschrijving die vanuit de classis hem was aangereikt. Hij suggereerde – zonder het expliciet uit te spreken- dat misschien de wens de vader was van de gedachte.

De Reuver kreeg bevestiging van twee predikanten uit de regio van de indruk dat de realiteit zorgelijker is dan de positieve omschrijving zou doen vermoeden. Ze vergeleken het schip van de kerk in de regio met de Titanic. ‘We moeten de hele vorm van kerkstructuren overeind houden, terwijl we aan het doodbloeden zijn’, meenden de twee predikanten die daarover het woord voerden. ‘We zijn als het orkestje dat nog speelt op de Titanic, terwijl het water lang en breed het schip doet zinken. Het orkestje speelt door, terwijl het niet lukt de transformatie in het denken door te zetten. Misschien moet het ook wel vastlopen om echt opnieuw te kunnen inzetten’, aldus de predikanten.

De Reuver gaf het advies aan die gemeenten waar men positievere ervaringen heeft om de identiteit niet op te geven. ‘Wees zuinig met waar je sterk in bent. Koester dat wat werkt’. Voor de ontwikkelingen in de breedte van Nederland wees De Reuver op de diverse visienota’s die sinds 2007 het licht hebben gezien. Daarin worden gemeenten aangemoedigd om de krimp niet met kramp te laten plaatsvinden. We leven van de genade en dat mag ontspanning geven.

De scriba schetste vier thema’s die in de meest recente visienota aan de orde komen, dat is de nota uit 2020 ‘Van U is de toekomst’. Hij noemde: de gemeenschap van Woord en Tafel, het besef kinderen te zijn van één Vader, de notie van de levensheiliging ‘Van U is het Koninkrijk’ en het besef midden in het leven te staan. Hij refereerde ook aan diverse maatschappelijke en kerkelijke ontwikkelingen, zoals het verdampen van de kerkelijke infrastructuur, de professionalisering van het ambt, de diversiteit van kerkvormen, besef kerk te zijn in de samenleving en het spreken van de kerk in diezelfde samenleving. Bij dat laatste gaat het niet om politieke theologie – aldus De Reuver - , maar om publieke theologie, dus een koninklijk, priesterlijk en profetisch geluid te midden van de maatschappelijke ontwikkelingen. Het komt er op aan de Bijbel naast de krant te blijven lezen. Bij de behoefte aan professionalisering in de kerk verwees hij naar zijn eigen ervaringen in Den Haag, waar hij als gemeentepredikant werkte en tegelijk moest vaststellen dat het diaconale bureau Stek inmiddels meer formatie heeft dan de kerkelijke gemeente predikantsformatie in de wijken kan onderhouden; waarbij duidelijk is dat Stek veel weet te bereiken, aldus de scriba van de kerk. 

Diverse classisafgevaardigden spraken waardering uit voor de overkoepelende gedachten en vroegen tegelijk om het uitbetalen van dit groot geld in klein geld. ‘We hebben elkaar nodig als land en classis en plaatselijke gemeente’, zo werd de uitdaging samengevat.

Verkiezingen

De classicale vergadering heeft diverse mensen gekozen in vacatures. Als primus naar de generale synode in de vacature ‘Piet Hofman uit Deventer’ is gekozen ouderling Jessica Braakman, ouderlinge van de hervormde gemeente te Den Ham. Als secundus kwam ouderling Auke Visser uit de protestantse gemeente te Hengelo uit de bus. Als opvolger van ds. Oane Reitsma naar de generale synode is gekozen ouderling-kerkrentmeester Ale Holsbrink uit Enschede. Ds. Klaas de Lange uit Lelystad werd als secundus naar de synode gekozen. Als opvolger van ds. Ilonka Terlouw naar de synode is gekozen ds. Rianne Veenstra uit Almere. Daarmee zijn de vacatures naar de generale synode wat de primi-plaatsen betreft ingevuld en er zijn voldoende secundi om in voorkomende absenties in te vallen. Er waren in totaal negen kandidaten gemeld.

Veel zuiniger was het aantal kandidaten dat beschikbaar was voor de classis. Liefst drie vacatures bleven voortbestaan. Ouderling Derk Willem Bussink uit Lelystad is gekozen in de classis vanuit Flevoland. Jessica Braakman, ook afgevaardigd naar de generale synode, is afgevaardigd naar de classis vanuit de ring Ommen. Diaken Judith Schieferstein (ring Enschede), ouderling Miny Pelleboer (ring Kampen), ds. Hans van Solkema (ring Zwolle) en ouderling Gerrit Bril (evangelisch lutherse kerk) zijn herbenoemd.

Ds. Hennie Marsman uit Losser is benoemd als lid van de werkgroep Kerk en Israël van de classis Overijssel-Flevoland. Ds. Desiree Prins - van den Bosch uit Staphorst (woonachtig in Daarle) is gekozen als visitator van het classicaal college voor de visitatie. Ds. Klaas van der Kamp werd herbenoemd als classispredikant en ds. Henk Spit kan gaan voor een tweede periode als voorzitter van het classicaal college voor de visitatie. 

Begroting

De classicale vergadering keurde de begroting goed voor 2023. Aan uitgaven staat er ongeveer 21.000 euro geraamd; 7000 meer dan vorig jaar. Het extra budget wordt vooral ingezet om de ringen verder van de grond te krijgen. Voordat men zich rijk rekent is het goed te beseffen dat er meer dan tien ringen zijn, dus voor de ringen zelf blijft het zaak qua plaats van samenkomst en catering te kunnen terugvallen op de gastvrijheid van de kerken in de regio.

Aan het einde van de vergadering werd er afscheid genomen van diverse leden van de classis die voor het laatst voor de vergadering waren genodigd, dat zijn: ouderling Egbert van Dalen uit Swifterbant, ouderling Pieter van der Schaaf uit Tollebeek, ds. Liekele Hoekstra uit Nieuwleusen, ds. Martje Veenstra uit Wijhe, ds Jan Droogendijk uit Vroomshoop en ds. Oane Reitsma uit Enschede. Wim Ballast uit De Krim woonde voor het eerst een vergadering bij als nieuw lid.

Foto's: 
Boven: ds. Oane Reitsma en synodelid Tiemen Toering als stemcommissie 
Onder: Ds. René de Reuver kijkt even in de camera tijdens een gesprek met ds. Huib Donken 
Onder: Overzicht van de vergaderzaal 
Onder: Ouderling Wout Ballast uit De Krim, nieuw in de classis