Meer dan even
Vlak voor Valentijnsdag wil ik het met u hebben over liefde; liefde niet voor even, maar voor het leven. Ik wil een ode brengen aan de langdurige liefde. Als je begint ‘ben je gek óp iemand’; als je langer bij elkaar bent ‘ben je gek mét iemand’. Als je begint ga je samen ‘brommers kieken’; als je langer bij elkaar bent ga je samen kijken op de woonboulevard. Als je begint met de liefde ben je stoer, ben je onzeker; als je langer bij elkaar bent groeit de waardering, en het gevoel van veiligheid. Als je begint is er begeerte; als je langer bij elkaar bent de zorgzaamheid.
Eén van mijn belangrijkste inspiratiebronnen, de bijbel, kan lyrisch worden over de liefde die blijft. De tekst noemt het een vrucht van de Geest (Galaten 5). Dan volgt er een opsomming die natuurlijk begint met de liefde, en dan volgen er andere woorden: Vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing. Dat komt allemaal op, als je trouw bent.
Trouw vind je ook bij dieren. Wolven, die vermaledijde wolven, zijn trouw. Mannetje en vrouwtje trekken samen op. En er zijn meer dieren monogaam. Verschillende apensoorten bijvoorbeeld. Het schijnt dat dieren makkelijker monogaam zijn als ze ruimte hebben. Hoe meer ruimte, hoe meer trouw.
Als dat klopt, zou het ook bij mensen kunnen gelden. Dus meer echtscheidingen in de Randstad en minder in Overijssel. Ik heb het nagekeken in de statistiek. Het klopt. In Overijssel blijven de meeste stelletjes bij elkaar van heel Nederland. Gemiddeld 2 op de 3 huwelijken is voor ’t leven. In tachtig procent van de scheidingen gaat het initiatief uit van de vrouw. Bijzonder is ook dat het CBS de cijfers van scheidingen bijhoudt van homoseksuelen. U raadt het. Stelletjes van vrouwen met vrouwen scheiden vaker dan stelletjes van mannen met mannen.
Dat de trouw in Overijssel hoger is dan het landelijk gemiddelde, zal ook met de cultuur te maken hebben. Oosterlingen kennen geduld als deugd. We hebben er speciale uitdrukkingen voor, bijvoorbeeld als we vragen: ‘Ie kun’t toch wel te wachten?’ Wij Oosterlingen verstaan de kunst van ’t wachten. Dat is een voorportaal voor liefde. Het is net als vissen. Je moet geduld opbrengen om beet te krijgen.
Een bevriend echtpaar van ons vierde onlangs dat ze veertig jaar getrouwd waren. De man had een berekening gemaakt. ‘We verdienen samen een ton per jaar’, zei hij ,’Dus het huwelijk heeft ons vier miljoen euro gekost. En ik moet zeggen: Het was het absoluut waard’. En zijn vrouw reageerde: ‘Absoluut, Jan. Je bent je gewicht in goud waard. En dat gewicht is in de loop der jaren alleen maar toegenomen’.