Podcast Nederlands Dagblad over predikantentekort

Daniël Gillissen en Dick Schinkelshoek spraken een podcast in met Klaas van der Kamp die vanaf 23 februari 2024 online is gezet. Het gaat over het predikantentekort en over nieuwe vormen van gemeentezijn. Ze schrijven op de site van het ND: 

'Met regiopredikant Klaas van der Kamp. De Protestantse Kerk stevent af op een flink predikantentekort. Als er niks gebeurt, zit straks 1 op de 5 protestantse gemeenten zonder dominee. Wat doet dat met je als kerk? Moeten kerkleden straks zelf gaan preken, begraven en huwelijken sluiten? En zijn protestantse kerken daar wel op berekend? Klaas zoekt in zijn regio Overijssel-Flevoland naar creatieve oplossingen. Één ding heeft hij wel geleerd: het moet om de dorpen en de dorpskerken draaien, niet om de dominees. Samenvoegen of de kerk een ‘rondreizend circus’ laten zijn, werkt niet. ‘We hebben manieren gevonden om op zondag de kerken open te houden.’ Zo maken ze in de regio van Klaas onderscheid tussen blauwe en rode taken; de blauwe kunnen samen, de rode door iedere dorpsgemeenschap apart. Ook wil hij experimenteren met een dominee-op-afstand, die zo in meerdere kerkjes tegelijk een preek houdt. Voor de kerk zelf heeft hij intussen goede hoop. ‘Wij zijn rupsen die vlinders worden, maar nog niet weten hoe.’'

Om de podcast te beluisteren: klik hier. 

Het Nederlands Dagblad gaf zelf een samenvatting van de podcast in de krant. Men schreef als intro:  

Als er niks gebeurt, zit straks een op de vijf protestantse gemeenten zonder dominee. Is er een oplossing? 

Ja, denkt regiopredikant Klaas van der Kamp, maar de rol van de predikant krijgt daarin een andere vorm. 'Het moet om de dorpsgemeenschap gaan draaien, niet om de dominee.'

En Judith de Ruiter werkte dat als volgt uit voor de krant:

45 jaar geleden begon Van der Kamp met honderd andere studenten aan de predikantenopleiding in Utrecht. Nu zijn er maar enkelen die vanaf de middelbare school dominee willen worden en probeert de regiopredikant van Overijssel-Flevoland creatieve oplossingen te vinden voor het groeiende predikantentekort. 'Zo'n negen beroepingscommissies in mijn regio hebben moeite om een predikant te vinden en het duurt steeds langer voordat een gemeente iemand aan kan stellen', vertelt hij.

Vooral voor kleine dorpsgemeenten vormt het predikantentekort een grote uitdaging. Toch is Van der Kamp geen voorstander om gemeenten volledig samen te voegen of 'als een rondtrekkend circus' iedere week van kerkgebouw te laten wisselen. 'Dat werkt vaak niet.' Het is volgens hem belangrijk om de kerkdiensten in dorpskerken in stand te houden, ook als er maar vijf mensen in een dienst zitten. 'Als zij het waard vinden om bij elkaar te komen, dan moet je dat doen.'


Het is dan vooral van belang om te kijken naar wat een kerk zonder predikant wel en niet kan doen, vertelt Van der Kamp in de podcast Dick en Daniël Geloven het Wel. 'Een protestantse gemeente moet de eredienst, vorming en toerusting, diaconaat, evangelisatie en jeugdwerk hoog houden, maar dat lukt een kleine gemeente niet allemaal. Dus adviseren we: kies één ding en laat de rest aan de koepel over.'

Tijdens bijeenkomsten in de Kop van Overijssel maakte de classis onderscheid tussen rode en blauwe taken. De blauwe concentreren zich op financiën en zakelijke randvoorwaarden. De rode staan voor de invullingen waar mensen grote betrokkenheid en empathie ervaren. Het Nederlands Dagblad schreef daarover het volgende:

In de regio van Van der Kamp werken ze daarom met blauwe en rode taken. Met een aantal gemeenten samen worden de financiën geregeld en een gezamenlijke predikant, de blauwe taak. Zodoende kan elke dorpsgemeenschap zich helemaal richten op rode taken, zoals het pastoraat en diaconaat.

Als de gezamenlijke predikant op zondag niet in de gemeente is, kan de preek via een video worden beluisterd, stelt Van der Kamp voor. Hij is daarvoor geïnspireerd door een grote evangelische gemeente als Hillsong. 'Vrijwilligers uit de gemeente kunnen vervolgens de onderdelen rondom de overdenking uitvoeren.'


Wel is het belangrijk dat alle dorpsgemeenschappen betrokken zijn bij het beroepen van de 'gedeelde' predikant, benadrukt Van der Kamp. 'Een gemeenschap moet toch het gevoel hebben van 'dat is onze man of vrouw'. Zodat als er nood is, mensen zich verbonden voelen met de dominee. Dat ze weten wie ze kunnen bellen.' Maar, benadrukt hij, 'het hart van gemeente-zijn is de leefgemeenschap en niet de dominee aan wie je het uitbesteedt'.


Aan het einde van de podcast roept Dick Schinkelshoek de luisteraars op een abonnement te nemen op het Nederlands Dagblad. Het artikel, een samenvatting van de podcast, verwijst naar het volledige vraaggesprek:

Luister het hele gesprek met Klaas van der Kamp in de podcast Dick en Daniël Geloven het Wel via de ND-app, Spotify, je eigen podcastapp, of via nd.nl/podcast.