Rijssens Museum brengt schilderwerk met diepgang
De classispredikant Klaas van der Kamp heeft vrijdag 13 januari een nieuwe tentoonstelling geopend in het Rijssens Museum. Het gaat eigenlijk om een drietal exposities.
Er is allereerst een kruiswegstatie te zien van de kunstenaar Willem Hesseling. De in Apeldoorn geboren kunstenaar en later naar Zeeland verhuisde kunstenaar maakte de veertien schilderijen die in het teken staan van lijden en sterven van Christus zo'n tien jaar geleden. Het werk dat nu te zien is in Rijssen, stond eerder tentoongesteld in onder meer de St.-Janskerk te Gouda. De werken zijn tot half maart in Rijssen te bekijken.
Naast de 14 kruiswegstatiën zijn er 13 schilderijen van plaatselijk kunstenaar Henk Kleijer te zien. Hij combineert zijn geloofsovertuiging met schilderijen waarop hij uitdrukking geeft aan kernthema's als 'vertrouwen' en 'lofprijzing'.
Tenslotte zijn er liturgische voorwerpen te bewonderen van Boeb van der Hoorn, bij rooms-katholieken in Rijssen een bekende naam. Zijn erfgenamen maakten het mogelijk twee vitrines in te richten met kostbare herinneringen, zoals een miskelk, een ratelaar die tijdens de dagen volgend op Goede Vrijdag werd gebruikt en een reisetui voor de hostie.
Klaas van der Kamp ging bij de opening van de expositie in op de kracht van de verbeelding. Beeldende kunst doet een appel op je metafysische intelligentie, op je inlevingsvermogen; aldus de classispredikant. Kunst is daarmee een broertje of zusje van religie; beide vragen om meer dan het simpelweg waarnemen van wat je ziet.
Foto boven: De veertiende statie van Willem Hesseling. Klassiek gaat het om het tafereel waar de graflegging van Jezus wordt afgebeeld. Bij Hesseling zie je al iets meer van het paastafereel. Het ligt breekt door het doodskleed heen.
Op de schilderijen van Henk Kleijer is Hebreeuwse tekst opgenomen. Zijn schoonzoon, afkomstig uit Israël, helpt hem daarbij. Hier het woord 'tehila', letterlijk 'psalm', in de toelichting van het museum weergegeven met 'aanbidding'. 'Het kruis schijnt in de duisternis, en als je dit aanvaardt zoals kinderen dit kunnen doen, vol overgave dan kijk je vol verwondering en blijdschap naar het kruis'. Voor de afbeelding van de kinderen gebruikte de kunstenaar foto's van twee van zijn kleinkinderen. De jongelui - ze zijn inmiddels een behoorlijk aantal jaren ouder - waren ook bij de opening van de tentoontstelling aanwezig. 'Het klinkt misschien gek', zei een van de teeners, 'maar wij kennen de schilderijen natuurlijk al lang. Het hing een tijdlang boven de bank. Dus het is vertrouwd'.
Wie wel eens een rooms-katholieke eredienst bezoekt, herkent het moment waarop er belletjes klinken; een feestelijk geluid. In de dagen bij Goede Vrijdag en Stille Zaterdag maakt dat feestelijke geluid plaats voor een ratelend geluid van een ratelaar. Boeb van der Hoorn liet zo'n exemplaar achter als onderdeel van diverse liturgische voorwerpen.
Net als Henk Kleijer gebruikte ook Willem Hesseling persoonlijke foto's bij zijn werk. Voor de overleden Christus maakte hij gebruik van het dodenmasker van zijn moeder; het maakt onderdelen van de kruiswegstatie nog persoonlijker.
Reisetui voor de hostie uit de collectie van Boeb van der Hoorn. Tijdens de opening bogen diverse mensen zich over de symboliek in het borduurwerk. Wie is de persoon onder in beeld? Wat wil de kunstenaar uitdrukken met deze beeltenis?
Wie het Hebreeuws machtig is, herkent in de letters links onder het woord 'Amen'. De Joodse tekst is op de tentoonstelling weergegeven met 'vertrouwen'. Er wordt verwezen naar de bekende tekst uit het Mattheüs-evangelie (Mt. 10: 29-31): 'Mussen kosten bijna niets, je hebt er al twee voor een paar cent. Toch valt er dankzij de macht van God, jullie Vader, geen mus zomaar'.