Verslag generale synode 21 en 22 april 2022

Na 2 jaar vergaderen met en in beperkingen is op 21 en 22 april de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland in Lunteren voltallig en met een complete agenda bijeen geweest.

1) Mw. ds. Anne Burghardt, secretaris generaal van de Lutherse Wereld Federatie presenteerde de hoofddoelstellingen van LWF: - steun aan behoeftigen, - inspanningen tot oecumene, - het verheffen van de profetische stem door theologisch onderzoek, - missionair, gericht op holistisch begrip. Dit leidt tot de huidige strategie die zich concreet kenmerkt door: - ondersteuning van de levende getuigenis van kerken in de wereld en - bevordering van menselijke waardigheid, gerechtigheid en vrede. Daarbij wordt ook uitgebreid samengewerkt met de RK kerk, Doopsgezinden, Gereformeerden, Anglicanen en Methodisten, b.v. op het gebied van welvaartsevangelie. Sinds enkele jaren zijn er contacten met de Pinkster- en Orthodoxe kerken.

2) Onze DienstenOrganisatie presenteerde de voortgang van hun ingrijpende reorganisatie. Kerndoel is dat de inzet van Utrecht veel minder op eigen initiatieven wordt gebaseerd maar veel meer op activiteiten in de ondersteuning van gemeenten, ringen en classes. Het beschikbaar stellen van informatie via tijdschriften en sociale media. Ook de inzet van en begeleiding door regionaal bekende consulenten zijn voorbeelden die zo langzamerhand bij iedere kerkenraad zichtbaar zouden moeten zijn.

3) De werkwijze en huishoudelijke regelingen van de Generale Synode zijn enigszins aangepast waarbij het minder aantal synodeleden na de reorganisatie van 2019 mede een rol speelt.

4) Vernieuwing van de ambtsvisie in onze kerk is noodzakelijk teneinde kerkelijk werkers die in dienst zijn van een gemeente een waardige en passende ambtspositie te geven. De Bijbelse basis van het ambt wordt gevonden in de charismata die door Paulus uitgebreid zijn benoemd. Dit betekent dat alle leden van de gemeente door Paulus als priesters worden beschouwd en derhalve kunnen ook alle leden/priesters zegenen. Het onderscheidt in het kerkelijke ambt wordt expliciet zichtbaar bij de metafoor: “wat als een predikant eens niet de zegen geeft?”. Dit leidt ertoe dat alle voorgangers in de eredienst - dus predikanten en bevoegd kerkelijk werkers - geordineerd in het ambt behoren te staan. Hoe de kerkorganisatie daar adequaat op moet worden ingericht is het komend jaar het hoofdonderwerp van de synode.

5) De prognose van het aantal leden en het aantal beschikbare geordineerde voorgangers geeft aan dat over 10 jaar de situatie in geheel Nederland vergelijkbaar wordt met de huidige praktijk in Friesland waar nu al elke zondag een aantal kerkelijke bijeenkomsten zonder gekwalificeerde voorganger plaatsvinden.

6) Onze Protestantse Theologische Universiteit werkt voor de Bachelorfase nauw samen met de VU in Amsterdam en de RUG in Groningen. Onze Masterfase wordt eveneens op beide locaties aangeboden. De samenwerking met de VU verloopt stroef, de samenwerking met Groningen verloopt heel prettig, maar het aantal studenten in Groningen is erg laag en de locatie is nogal excentrisch in Nederland. De PThU wil derhalve onze opleidingen in Utrecht clusteren (unilocatie). Vanwege onduidelijkheid omtrent de benodigde samenwerkingsvormen voor de Bachelorfase, het wispelturige beeld van de PThU in locatie en samenwerking, de fysieke verwijdering van relevante seminaria aan de VU en de gevolgen van verdere versnippering van de protestantse theologiebeoefening zijn voor de synode redenen geweest tot een zeer kritische opstelling waarbij geheimzinnigheid over de beoogde locatie als katalysator heeft gewerkt.

7) Vanwege het afscheid van Yke Lunenborg uit het moderamen hebben we ouderling mw. Jolanda Aantjes Lubbersen als opvolger benoemd. Zij is als kerkelijk werker actief in Hall.

8) Prof. dr. Benno v/d Toren, pionier bij “Het Pand” in Groningen gaf toelichting op de onderzoeksopdracht van de PThU: “wereldwijde perspectieven op lokale missionaire roeping”. In het traditionele Nederlandse Christendom zijn woorden erg gebruikelijk. Voor het delen van het Evangelie, zowel buiten als binnen onze gevestigde orde worden rituelen echter steeds belangrijker (van beleren naar beleven). Zijn onderzoek oriënteert zich op de grenzen waarin binnen de seculiere cultuur in Nederland kan worden meegegaan of er juist tegenin gegaan moet worden.

Piet Hofman, afgevaardigde naar de generale synode vanuit Overijssel-Flevoland