Respect voor eigenheid Joodse cultuur

Je kunt niet maar zo waarden, normen en visies vanuit de ene cultuur kopiëren in een andere cultuur. Daarover waren de meeste bezoekers van de studiedag over Kerk en Israël maandag 13 mei in Hellendoorn het wel eens. Het past met enige voorzichtigheid te kijken naar wat er in een samenleving gebeurt. 

Dr. Maarten den Dulk vertaalde dat in een hoofdlezing met ‘een zwijgen in verlegenheid over Israël’. Ds. Wilma van Hartogsveld, ooit predikante in Haaksbergen, had het over gevoelens van machteloosheid en het sprakeloos zijn. Drs. Gonnie Blok van de Joodse gemeente uit Twente had moeite met een zwijgen wat mogelijk kon worden uitgelegd als een kritische houding ten opzichte van Israël ten voordele van de Palestijnen. Zij wees op het beladen verleden van het christelijke westen en ook op de eigen gesloten houding heden ten dage naar vluchtelingen.

Opmerkelijk was het verschil in analyse van enkele figuren uit het begin van het boek Genesis. Waar Maarten den Dulk Noach schilderde als ‘een voorbeeld van het vrije, moedige individu’ tekende Gonnie Blok hem als de man die te lang blijft zwijgen, zich laat leiden door ogenschijnlijke onverschilligheid en het niet opneemt voor zijn generatie.

Wilma van Hartogsveld schilderde haar gang door de theologie en de indringende ervaring toen ze met een studiereis onder leiding van Simon Schoon en Meta Floor in Israël en Palestina te maken kreeg met een Joodse benadering en een meer Palestijnse visie op de situatie in het gebied. Zij sloot zich aan bij het uitgangspunt van Maarten den Dulk: ‘Ik probeer het niet over Israël te hebben, maar dankbaar door te geven wat ik van Israël heb ontvangen’.

Maarten den Dulk ging in op de eerste elf hoofdstukken van Genesis en zag er lijnen lopen die als instap voor het leven gelden, voor het leerhuis en voor het samenleven. Hij benoemde de boom van kennis als metafoor voor verstand en de boom van leven als basis voor voedsel. Ds. Koos Snaterse uit Hoogeveen reageerde dat hij bij de fragmenten uit Genesis aansluiting wenste te zoeken bij ‘de bewerkte verzoening’.  Vanuit de diepste verzoening kan men de Thora leren en doen. ‘Lerend van Israël heb ik ontdekt dat verzoening de kern is die naar de rust leidt’.

Er waren diverse workshops in Hellendoorn. Bart Trouwborst, predikant uit Nieuwleusen, liet zien hoe je met Joodse affiniteit Exodus 33 kunt lezen. Gerard Swüste las met de bezoekers Psalmen. Dr. Eeuwout Klootwijk sprak over het groeiend antisemitisme en de verklaring van Berlijn die mensen gevoelig wil maken voor het ontmaskeren daarvan. Dick Pruiksma liet zien hoe de internetcursus ‘De Uitdaging’ werkt. Daarin zijn tien stellingen bij elkaar gebracht die verdieping geven op onder meer de persoon van Jezus en de persoon van Paulus. Hij heeft inmiddels commentaar verzameld bij het driejarig oecumenisch leesrooster, waar vele duizenden mensen blijkens de hits in grasduinen.

Foto: Boekentafel van Skandalon

Klik hier voor de verschillende inleidingen:
Maarten den Dulk
Gonnie Blok - Dragt
Wilma Hartogsveld
Koos Snaterse