Beknopt verslag Generale Synode 11-12 nov. 2022
persoonlijke impressie van een deelnemer

Enkele impressies
Indrukwekkend waren bij de start van de synodevergadering verhalen van drie deelnemers aan het 11 e
Assemblee van de Wereldraad van Kerken, dat afgelopen september in Karlsruhe plaatsvond. Verhaald
werd over contacten met christenen die woonden in dictatoriale of derde wereld landen. Ze vertelden dat
na het overwinnen van enige schroom indrukwekkende gesprekken in Karlsruhe op gang kwamen waarin
de deelnemers elkaar herkenden als volgelingen van Christus.

Daarna kwamen in de synode vergadering andere onderwerpen ter sprake:

1) Openhartig werd door de synode gesproken met het College van Bestuur en de Raad van Toezicht van de
Protestantse Theologische Universiteit over de bundeling van locaties van de predikantenopleiding van
onze kerk in Utrecht.

2) Het rapport met de Protestantse visie op kerkgebouwen “Speelruimte gezocht” werd vastgesteld. Een
kerkgebouw heeft altijd iets profetisch: - het heilige in de ontmoeting met God; - de ontmoeting met
elkaar; - onze eigen beleving naar de omliggende wereld door de verhalen die we daar horen. Wat wij in
onze gemeente met onze eigen Ontmoetingskerk direct herkennen.

3) Door de synode is besloten dat de visienota: “Het Israëlisch-Palestijns conflict” uit 2008 aan herijking toe is.
Nu het vredesproces in een impasse verkeert en de beoogde “Twee Staten oplossing” steeds verder weg
lijkt. Aanvullingen zijn nodig op gebieden als: - betere communicatie over de eigen kerkelijke rol; -
discussies rond kolonialisme, racisme en apartheid; - de positie van Messias belijdende Joden; - toenemend
antisemitisme; - meer aandacht in onze plaatselijke gemeenten.

4) Kerkplek “Betondorp Bloeit”, als pioniersplek gestart vanuit “De Bron” in Amsterdam - Watergraafsmeer,
kon als tweede zelfstandige kerngemeente binnen de PKN worden opgenomen.

5) Rond het thema Veilige Kerk is in 1999 de nota “Schuilplaats in de Wildernis” geïntroduceerd. Vanwege
ontwikkelingen rond seksueel misbruik is in 2019 het actieprogramma: “Werk aan de Schuilplaats”
vastgesteld dat nu geëvalueerd is en in de komende tijd in kerkelijke regelgeving moet worden opgenomen.
Iedere gemeente of ring van gemeenten dient een gekwalificeerde vertrouwenspersoon voor seksueel
misbruik en grensoverschrijdend gedrag aan te stellen. De classis zal een coördinerende rol bij het
aanstellen van vertrouwenspersonen innemen. Verder is in regelgeving van de kerkorde, ondanks de zeer
beperkte invloed, de Verklaring Omtrent Gedrag een formele verplichting bij de aanstelling van vrijwilligers
en ambtsdragers die vanuit de kerk met kwetsbare mensen werken. Teneinde een wel effectieve vorm van
handhaving bij beroepingswerk van ambtsdragers van buiten de gemeente te kunnen faciliteren zal de
Diensten Organisatie toegang tot een relevant register bieden waarin o.a. ook de uitspraken van de Opzicht
Colleges zijn verwerkt. Ook nam de synode unaniem een motie van diaken Stam (afgevaardigde namens
Overijssel-Flevoland) aan waarin de synode uitspreekt “berouw te hebben over het feit dat we als kerk
tekortschieten in de wijze waarop we met slachtoffers van seksueel en geestelijk misbruik binnen onze kerk
zijn omgegaan en niet in staat geweest zijn de slachtoffers te beschermen.” Ook benadrukt de motie “dat
seksueel en geestelijke misbruik zonde is” en vraagt de synode met deze motie het bestuur van de
dienstenorganisatie een beleid uit te werken waarin slachtoffers recht wordt gedaan en waarin hen “zoveel
als mogelijk juridische, financiële en psychologische ondersteuning wordt geboden.”

6) Procedures omtrent seksueel grensoverschrijdend gedrag komt in de meeste Classes dermate weinig voor
dat adequate ervaring binnen het opzicht college ontbreekt. Om die reden is door de synode het voorstel
omarmd om een interclassicaal college voor Seksueel Misbruik in Pastorale Relaties te gaan vormen.
De synode heeft ook ingestemd met uitbreiding van een regeling voor begeleiding van slachtoffers van
seksueel misbruik door adequate en praktische ondersteuning bij gerechtelijke procedures.

7) In het oorspronkelijke besef dat voor daders altijd bekering mogelijk is en een “tweede kans” mogelijk zou
moeten zijn heeft de synode na enkele schrijnende zaken dit beleid heroverwogen en besloten dat bij een
“zware” kwestie het Opzichtcollege en het Generaal Opzichtcollege bij ontzetting uit het ambt de
mogelijkheid moet krijgen een jaren latere her-aanvraag tot toetreding tot het ambt op voorhand te
blokkeren. Dit zal in een wijziging van onze kerkorde die nu voorbereid gaat worden vastgelegd worden.

Piet Hofman, Synodelid namens de classis Overijssel Flevoland, mede namens de mede synodeleden van
onze classis.

Mijn mee mogen denken in de Generale Synode is met het einde van mijn zittingsperiode (2017-2022) nu
gestopt.