V.l.n.r. Majoor Arie van Dijk (met een boek vol columns van zijn hand voor de commissaris), commissaris Arjen Gerritsen, Willem Kat (met een hyacint voor de commissaris), Janny Bunschoten (Bm-lid en voorzitter dorpskerkenoverleg Noordoostpolder) en ds. Klaas van der Kamp (voorzitter kring van kerken Flevoland)

Overheid en kerken onderzoeken mogelijkheid om tot bezinningstafel te komen in Flevoland


De kring van kerken in Flevoland en de provincie Flevoland gaan kijken of ze samen een levensbeschouwelijke tafel kunnen opzetten. Bij zo’n tafel komen vertegenwoordigers van religies,  levensbeschouwingen en overheid bij elkaar. De tafel kan georganiseerd zijn in combinatie met een maaltijd. De ontmoeting wil bijdragen aan cohesie in de samenleving en aan opbouw van onderling respect.

Het idee kwam op tijdens een bezoek van de kring van kerken bij commissaris van de koning in Flevoland Arjen Gerritsen op 19 december 2024. Het gesprek was bedoeld als kennismaking. De commissaris is inmiddels een jaar werkzaam in Flevoland.

Nederland kent een scheiding van kerk en staat. Dat impliceert niet dat de onderlinge contacten gemeden worden. Integendeel. De vertegenwoordigers van de kerken brachten tijdens het bezoek verschillende werkzaamheden naar voren waaruit blijkt dat kerken in diaconale programma’s zichtbaar zijn in het publieke domein. Ze hebben de ambitie bij te dragen aan het welzijn van mensen in de samenleving. De commissaris van de koning heeft daar in de tijd dat hij werkte als burgemeester zelf de nodige ervaring mee opgedaan. Hij kende als burgemeester een jaarlijks afstemmingsoverleg met vertegenwoordigers van kerken en levensbeschouwingen. Hij was in die tijd als bestuurder betrokken bij het werk van de diaconale organisatie Prisma.

Het Leger des Heils – vertelde majoor Arie van Dijk van het Leger des Heils uit Almere - heeft inmiddels in Nederland 140 ontmoetingsplekken gevormd in buurten en wijken, dichtbij de mensen, met een laagdrempelige toegang. De kerk van Willem Kat – vertelde deze oudste uit de kring van kerken - heeft uitgesproken ook maatschappelijk zichtbaar te willen zijn. En de Protestantse Kerk, aldus een derde afgevaardigde, voert een beleid uit waarbij de kerkgebouwen in de wijken en dorpen zolang mogelijk geopend blijven, niet alleen voor religieuze samenkomsten, maar ook als plek voor de leefomgeving om elkaar te ontmoeten.

De landelijke overheid heeft in de achterliggende jaren diverse landelijke taken overgedragen aan plaatselijke gemeenten. Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Het maakt de urgentie om als burgerlijke gemeenten afstemming te zoeken met organisaties in het maatschappelijk middenveld, zoals die van de kerken, evident. Tijdens de ontmoeting werd afgesproken dat zowel de burgerlijke provincie als de kerken intern het belang van de lokale afstemming verder onder de aandacht brengen. Drie van de zes gemeenten in Flevoland hebben die afstemming eerder recht gedaan door mee te doen met het opstellen van een kerkenvisie.

In het gesprek bleek verder, dat de contacten met moslims op regionaal niveau kunnen worden geoptimaliseerd. Lastige punten om regelmatige ontmoetingen op te bouwen, zijn onder meer de etnische diversiteit onder moskeeën en de geringe mate van oriëntatie op de regionale structuur van levensbeschouwelijke organisaties. Vanuit de kring van kerken werd de suggestie geformuleerd om met de overheid samen de ontmoeting met moslims te zoeken. Juist als kerken, moskeeën en synagoge – om drie religieuze koepels te noemen – samenwerken kan je een signaal afgeven van onderling respect. Zo’n signaal is nodig in een tijd waar bijvoorbeeld de Gaza-oorlog tot verdere polarisatie leidt. Wellicht dat je met een tafel van begrip een bijdrage kunt leveren aan het beperken van antisemitisme, islamofobie en religiestress. De commissaris zegde toe in gezamenlijkheid te willen onderzoeken of hier mogelijkheden liggen.

Het gesprek werd afgesloten met het uitspreken van de intentie om elkaar periodiek (min of meer jaarlijks) te ontmoeten. De kring was vertegenwoordigd door vier mensen, namelijk Janny Bunschoten (lid breed moderamen classis Protestantse Kerk in Nederland), majoor Arie van Dijk van het Leger des Heils, oudste Willem Kat van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen en ds. Klaas van der Kamp, voorzitter van de kring van kerken in Flevoland.

Onder: foto tijdens het gesprek