Foto: bloeddrukmeter

Ziekteprotocol kan scherper

Het ziekteprotocol zoals de Protestantse Kerk dat hanteert kan wellicht een uitgebalanceerder karakter krijgen. De praktijk leert dat er lokaal vragen onbeantwoord blijven, zowel bij een predikant die ziek is als bij de kerkenraad die eigenlijk niet weet wat wel en niet te doen. Het breed moderamen van de classis Overijssel-Flevoland sprak daarover op 10 januari 2025 en besloot er een brief over te sturen aan het landelijk moderamen van de synode.

Het bm vraagt in de brief om een nadere uitwerking van het protocol. De rol van de kerkenraad kan beter in beeld komen. En het verlangen van de dominee naar echte aandacht en verdere begeleiding kan nader gestroomlijnd worden. ‘Ik weet van een predikant die ziek was, die zich erg eenzaam heeft gevoeld’, zei iemand. ‘Er leven bij aanhoudende ziekte van een predikant allerlei vragen in de kerkenraad, waarmee men geen kant op kan’. ‘De rol van de arbo-arts blijft voor de kerkenraad vaag en bij een keuring is de kerkenraad al helemaal buiten beeld’, zei weer een derde.

Het breed moderamen wil in overweging geven om in de ziektebegeleiding uit te schrijven op welke momenten een kerkenraad vragen kan stellen en wordt geïnformeerd; hoe de classis (bijvoorbeeld in de persoon van de classispredikant of de voorzitter visitatie) een rol kan spelen en hoe de zieke pastor zelf pastoraal begeleid kan worden. 

Statistiek

Het breed moderamen sprak verder over de statistiek van gemeenten in de regio die gepresenteerd werd tijdens de nieuwjaarsdwarrel. Daaruit bleek dat twaalf procent van de gemeenten in Overijssel-Flevoland in het achterliggende jaar groeide en veertien procent daalde qua ledental met meer dan vijf procent. De gemiddelde daling in Nederland is 3,2 procent. ‘Je moet oppassen dat je sommige gemeenten als medaillewinnaars gaat zien’, zei iemand. ‘Wat zegt het als je toevallig in een jaar ietsje bent gegroeid’, beweerde een ander. ‘Is het niet een verzoeking om steeds maar weer naar cijfers te kijken’, aldus een derde.

De classispredikant, die de cijfers uit de statistiek naar boven haalde, waarschuwde er voor om al deze relativeringen niet als alibi te gebruiken om de cijfers te negeren. ‘Als je door je oogharen heen kijkt, zie je dat nieuwbouw, demografie, profiel en sociale empathie een rol spelen. Je kunt daar ook beleid van maken’.

Het bm gaf opdracht aan enkele leden om met nadere voorstellen te komen in een volgende vergadering, zodat trends en conclusies uit de cijfers een constructieve plek krijgen in een studiemiddag, themastelling van de classis of anderszins.

Publiciteit

In hoeverre mag je als mogelijk slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag zelf de publiciteit zoeken? Dat was een andere vraag die aan de orde kwam. Het is een lastige vraag, vooral als er geen formele gerechtelijke uitspraak is gekomen; iemand een melding niet heeft uitgebouwd naar een klacht. Je kan enerzijds concluderen dat iemand altijd het recht heeft mee te werken aan publiciteit; anderzijds kan een te identificeerbare publiciteit een vermeende dader in diskrediet brengen, zonder dat hij of zij door een neutrale rechter is veroordeeld. In zo’n situatie kan de vermeende dader overigens wel zelf naar een rechter stappen en een ‘laster-procedure’ opstarten.

Moslims

Het breed moderamen sloeg de bestuurlijke grenspaaltjes in het contact van de kerken op regionaal niveau met moslims. Het onderwerp is actueel, onder meer omdat er plannen zijn om met de provincie Flevoland een tafel van levensbeschouwing te organiseren. Het breed moderamen ziet het als verantwoordelijkheid van de classis en gemeenten om daarin actief het gesprek te zoeken en een spiegelfunctie van verdraagzaamheid en respect te bieden naar de samenleving. Je kunt daarbij natuurlijk ook theologie aan de orde stellen op regionaal niveau, maar de theologische verantwoordelijkheid als geheel ligt bij de landelijke kerk.

Nagele

Het breed moderamen vulde de agenda van de classicale vergadering van 4 maart verder in. Het is de bedoeling dat de classisafgevaardigden in de protestantse kerk in Nagele bijeen komen. Ds. Giel Schormans van het mobiliteitsbureau zal als gast worden uitgenodigd om te spreken over: ‘Vacature van een predikant of kerkelijk werker: Hoe ga je daar mee om?’, of zoals iemand populair dichtend verwoordde: ‘Verder met een herder’. Het breed moderamen nodigt ook vertegenwoordigers van plaatselijke kerkenraden uit om de bijeenkomst mee te maken; vacante gemeenten krijgen expliciet een uitnodiging op maat.

CasuÏstiek

Het breed moderamen besprak enkele specifieke mails. Het ging om de vaststelling dat je geen preekconsent afgeeft voor een kerkelijk werker als het getuigschrift voor het goed hebben afgelegd van de cursus homiletiek en liturgie ontbreekt. Het ging ook om de beslissing een gemeente te bezoeken waar de indruk bestaat dat er meer financiële ruimte is dan de aanvraag voor solvabiliteit suggereert. Een andere gemeente, die juist hoge financiële eisen aan zichzelf stelt om met maximale formatie de vacature in te vullen, kreeg toestemming. Het breed moderamen liet zich nader informeren over een aanvraag tot werktijdvermindering van een predikant.