Openluchtkerkdienst in dialect

Met enige regelmaat zijn er in de regio kerkdiensten in de streektaal. Zo ook in Markelo op 23 juli om 10.00 uur in de Kösterskoele, een openluchtdienst. Het thema is ‘Geweet’n as ellastiek’.

Het is vaak even zoeken naar een voorganger die de streektaal machtig is. In Markelo speelt dat probleem minder. De kerkenraad heeft een voor Markeloërs bekende dorpsgenoot gevonden, Gert-Jan Oplaat (van de Weuste) die in onvervalst Maarkels de dienst een eigentijds jasje geeft dicht bij de mensen. Het betreft een bijzondere dienst en daarom kan men afwijken van het gangbare patroon. En Markelo heeft een prachtige plaats voor dergelijke samenkomsten: het Openluchttheater de Kösterskoele, waar ook andere openluchtactiviteiten plaatsvinden. 

“Geweet’n as elastiek” is een overdenking gebaseerd op Spreuken 10 en Handelingen 19. Vooral in Spreuken staan veel dagelijkse uitspraken als: “Wee oprecht waandelt, keump veilig oaver en wee kronkepaden geet lup teeg’n de laampe” en “Wee in de zommer veurroad bie mekare garrelt is nen venemstige zoon, mar wee in de bouwtied lig te sloap’n maakt zich te schaande”. In de overdenking legt Gert-Jan een verbinding tussen deze Bijbelse lezingen en het alledaagse leven. “Een buis det oons allemoal past”. De Bijbel is alledaags en dichterbij dan we zelf vaak beseffen en leidt ons, gewenst of niet, door ons leven.

Een “Geweet’n as elastiek” hebben we allemaal; dit zal naar voren komen in de overdenking. Velen staan aan de vooravond van de vakantie. Niet iedereen is dat gegeven. Denken we ook aan deze medemensen of nu even niet? Hoe zit dat met ons geweten? We vinden het milieu belangrijk, maar als we met het vliegtuig voor 100 euro naar Spanje kunnen vliegen, staan we zelfs uren in lange wachtrijen op Schiphol…… Ook in de bijbel staan tal van voorbeelden waarin duidelijk wordt dat het geweten nogal eens opgerekt wordt. Dat is niet erg, aldus een vooraankondiging, want de tijdgeest verandert, dus de mens ook. Het gaat om het verstaan van de kunst van de rekkelijkheid en de grens daarvan.

In diensten die op rtv-oost worden uitgezonden is het gebruikelijk dat alle onderdelen van de dienst in de streektaal plaatsvinden. Zo ver gaat men in Markelo niet. Er is een liturgie beschikbaar, met de liederen en schriftlezingen in het Algemeen Beschaafd Nederlands. Wel heeft men aanduidingen in de liturgie in de streektaal weergegeven:
* Het welkom luidt: ‘De olderling zeg ons goei’ndag’;
* Staand zingen heet: ‘As wie kunt, goat wie stoan;  
* De groet: ‘De veurganger begroet ons, ok naam’ns God’;
* Rond een meditatief gedeelte: ‘Uutleg van wat éleez’n is / eff/n d’r oaver noadenk’n / luustern noar de veugelties’;
* Collecte: ‘Wie goat met ’n buul roond’;
* De afsluiting: ‘Good goan met de zeeg’n van God’;  
* En voor de blijvers: ‘De leu van de koele hebt de koffie kloar stoan, dan kunt wie ut d’r nog ‘ns oaver hebb’n met mekare!’