Foto: De synode bijeen in vergadering

Beknopt verslag van de Synode vergadering van 19 en 20 april 2024


- door Jessica Braakman, afgevaardigde naar de Generale Synode vanuit Overijssel-Flevoland - 

Benoemingen Preses en lid moderamen Generale synode

Na de opening werd ds. Trijnie Bouw door de synode benoemd als de nieuwe preses van de synode.
Hiermee volgt ze ds. Marco Batenburg op die, die deze rol de afgelopen jaren heeft vervuld. Trijnie
Bouw is gemeentepredikante in Zaltbommel. En heeft verschillende protestantse gemeenten
gediend. In de nieuwe rol als preses wil ds. Trijnie Bouw vooral een verbinder zijn. Na de benoeming
van ds. Bouw werd ook Leo Blees benoemd tot lid van het moderamen van de generale synode. Hij
volgt ouderling-kerkelijk werker Jolanda Aantjes (derde assessor) op. Leo Blees is kerkelijk werker
met preek- en sacramentsbevoegdheid in de hervormde gemeente Dorkwerd (Groningen) en
Wijnjewoude (Friesland).

‘Uw Koninrijke kome – als pelgrims onderweg met Joden en Palestijnse Christenen’

Een herziene versie van de nota over werd besproken. Een gevoelig onderwerp omdat de
opvattingen hierover uiterst divers zijn. Van enerzijds synodeleden die uitgaan van de “landbelofte”
dat wil zeggen dat aan Joden Israël beloofd is tot anderzijds synodeleden die meeleven met het leed
van niet alleen Joden maar ook Palestijnen. De komende maanden worden de aanvullingen en
vragen vanuit de synode verwerkt in de notitie. Ook zal er nog over de tekst gesproken worden met
enkele samenwerkings- en gesprekspartners. Tevens zal er nagedacht worden over hoe deze nota
kan ‘landen’ in de plaatselijke gemeenten. De finale besluitvorming zal plaatsvinden in november
2024.

‘Heil’

De leden van de synode gingen in groepen in gesprek over het thema ‘heil. Dit gesprek werd gevoerd
op verzoek van de visiegroep van de PKN. Het thema ‘heil’ is een van de onderwerpen die de
visiegroep nader wil uitwerken in de toekomstige beleidsontwikkeling. In de groepen werden de
vragen ‘Wat zijn uw ervaringen van heil in het dagelijks leven? En welke van onheil? Hoe hebben
deze ervaringen van heil en onheil met uw geloof te maken? En welke heil en onheil verspreidt de
kerk van morgen? De gesprekken hebben in vertrouwelijkheid plaatsgevonden. Uit de gesprekken
kan de visiegroep de visie mogelijk aanscherpen, zodat deze richtinggevend kan zijn voor de kerk.

PThU

Als synode gingen in gesprek met de Raad van Toezicht en het College van Bestuur van de PThU over
de opleiding in Utrecht, waarbij het in het bijzonder ging over de eigen bacheloropleiding. De PThU
had bij de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs een aanvraag ingediend voor bekostigde
bacheloropleiding, die zal gaan starten op 1 september 2025. De aanvraag is afgewezen door de
Commissie die door de minister is overgenomen. Dhr. Endedijk, interim-voorzitter Raad van Toezicht,
schat hoog in dat dat er in het studiejaar 25/26 een bachelor theologie bij de PThU kan starten. Op
15 juni zal er bij de commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs een nieuwe aanvraag ingediend
worden, waarin men nog duidelijker maakt waarom de PThU de opleiding nodig acht. Bij wederom
een afwijzing, dan is de PThU bereid de opleiding te bekostigen uit eigen middelen.

Veilige Kerk

Om zoveel mogelijk een Veilige Kerk te creëren besloot de synode om een Verklaring omtrent Gedrag
verplicht te stellen, per 1 juli 2025, voor ambtsdragers en personen die in onze kerk werken met
jongeren of kwetsbare mensen. De bezwaren dat dit een extra werklast betekent voor gemeenten
werden weerlegd. In de hele maatschappij of het nu gaat om bijvoorbeeld een korfbalclub of de
voedselbank een verklaring omtrent gedrag aanvragen niet alleen verplicht gesteld is maar ook een
normaal aanvaard maatschappelijk verschijnsel waarin de kerk niet achter kan blijven. Daarnaast
geldt per 1 juli 2025 dat protestantse gemeenten - al of niet in samenwerking met andere

(wijk)gemeenten - ten minste een man en een vrouw als vertrouwenspersoon aanstellen. Er werden
vragen gesteld over de implementatie van de regeling in de lokale gemeenten. Directeur van de
dienstenorganisatie, Jurjen de Groot, geeft aan dat er in de zomer van 2024 een implementatieplan
komt, zodat de gemeenten weten welke stappen er gezet moeten worden.

Seksualiteit, genderidentiteit, huwelijk en relaties

Het laatste inhoudelijk onderwerp waarover gesproken werd was hoe een vervolg te geven aan het
eerder in de synode besproken thema Seksualiteit, genderidentiteit, huwelijk en relaties. Ook een
onderwerp waarover de opvattingen in de synode bijzonder uiteenlopen maar toch een zinvol
gesprek mogelijk bleek. De dienstenorganisatie is bezig een methodiek te ontwikkelen en een
handreiking op te stellen hoe niet alleen over dit onderwerp maar ook over andere onderwerpen
waarover zo verschillende gedacht wordt toch een gesprek plaats kan vinden.

Jessica Braakman