Foto: Prof. dr. Thijs Tromp tijdens de kerkenbeurs in Houten (archieffoto)

Pachtbeleid staat aan begin van verduurzaming 

Het vooronderzoek ‘Kerken en pacht’ naar pacht en landbouwgrond in kerkelijk bezit van prof. dr. Thijs Tromp (bijzonder hoogleraar diaconaat) is door de Protestantse Theologische Universiteit digitaal beschikbaar gesteld (klik ook hier). Daardoor kunnen diakenen, kerkrentmeesters en andere geïnteresseerden kennis nemen van de ontwikkelingen rond vast goed waar ongeveer een derde van de kerkelijke colleges mee te maken heeft.

Tromp geeft een theoretisch en een historisch kader van kerken die beschikken over landbouwgronden. Hij gaat ook in op de actualiteit waarbij ecologische vragen steeds belangrijker worden. Vanuit dat kader heeft hij nadere gesprekken gevoerd en onderzoek verricht over de praktijk bij colleges van diakenen en colleges van kerkrentmeesters in Nederland.

PKN-gemeenten bezitten ongeveer 27.000 hectare landbouwgrond. Twee derde wordt beheerd door kerkrentmeesters; een derde door diakenen. De kerken hebben het vastgoed grotendeels gekregen uit schenkingen. De landbouwgrond wordt verpacht aan agrariërs.

Een deel van de kerken is aangesloten bij het plan voor Groene Kerken. Zij beheerden in 2010 zo’n 4000 hectare. Groene Kerken verplichten zich nieuw beleid te maken op het gebied van rentmeesterschap. Tromp stelt vast dat het vastgoedbeleid daar nog geen steevast onderdeel van uit maakt. Voor de colleges is het verpachten van hun landbouwgrond primair van belang om financiële inkomsten te verkrijgen.

Slechts een klein deel van de pachters past biologische landbouw toe. Het vermoeden is, dat een aantal pachters maatregelen neemt om hun landbouwpraktijken te verduurzamen. Ongeveer twee derde van de respondenten in het onderzoek heeft nog niet nagedacht over de wenselijkheid en mogelijkheid om een bepaalde manier van het gebruik van de grond te stimuleren. Mara de helft van deze groep staat daar wel voor open.