Eigenheid lutherse gemeenten

Ik verwacht van geestelijk leiderschap dat men open binnenkomt in een kerkenraad. Dat is persoonlijk, dat is iemand die ruimte maakt en die de eigen ontwikkeling en het zelfverstaan van een gemeente recht doet.

Dr. Andreas Wöhle, president van de lutherse synode, heeft in december met de classispredikanten van gedachten gewisseld en de bijzondere positie van de lutherse gemeenten toegelicht. Je ziet in de praktijk dat de lutherse gemeenten ruimte vragen voor hun eigenheid en eerder in een streekverband de samenwerking zoeken met andere lutheranen dan dat men lokaal zich verenigt met hervormden of gereformeerden.  

Van de huidige classis vraagt het om inleving. De lutherse gemeenten vragen de classispredikanten en de classes niet om problemen op te lossen, niet om een analyse van standpunten te maken, maar om het bieden van een perspectief om de eigenheid recht te kunnen blijven doen. Meer empowerment dus dan directie. Voor de lutheranen geldt vaak dat het om kleine gemeenten gaat met volop zelfrespect. Klein, maar niet kleinzielig. Ze betrekken hun leden uit een wijde regio. Het is anders dan een wijkgemeente, je komt elkaar niet als vanzelf tegen in de supermarkt.

Lutherse gemeenten, zo legde Wöhle uit, hebben een eigen karakter. Er is besef van het mysterie van het geloof. Het geloof leeft in de verbeelding en in verklanking. Met een eigen gemeente kan die beleving het beste recht worden gedaan.

Het is minder voor de hand liggend om direct na een naburige protestantse denominatie te gaan. Een enkele gemeente als Den Haag kent die constructie wel. Je zou als optie ook kunnen denken aan een samenwerkingsconstructie met een eigen kerkenraad, zodat de identiteit continuïteit kan vinden. Zoiets moet dan wel uit de gemeenten komen en niet van bovenaf. Een huisgemeente is weer minder voor de hand liggend, omdat je dan je rechtspersoon moet inleveren.

Naar schatting zijn er zo’n 35 lutherse gemeenten in Nederland. Je vindt de lutheranen in Overijssel-Flevoland in onder meer Zwolle, Enschede en Kampen.

Foto: Dr. Andreas Wöhle, president van de lutherse synode en voorganger van de lutherse gemeente in Amsterdam, in gesprek met ds. Wim Beekman, één van de classispredikanten.